Suriye'de hangi aktör nereyi kontrol ediyor, çatışmalar nerede yoğunlaştı?

Suriye'de Heyet Tahrir eş-Şam öncülüğündeki cihatçıların Halep'i ele geçirmesiyle başlayan çatışmalarda harita yeniden değişti. Çatışmalar, farklı bölgelerde devam ediyor. Ülkede küresel, bölgesel ve yerel çok sayıda aktör yer alıyor.

Suriye'de Heyet Tahrir eş-Şam (HTŞ) öncülüğündeki cihatçı çetelerin geçtiğimiz çarşamba günü Suriye ordusuna saldırmasıyla başlayan çatışmalar, farklı bölgelerde birçok aktörün katılımıyla devam ediyor.

Çok aktörlü bir çatışma sahasına dönüşen Suriye'de; ABD, Rusya, İran, Türkiye, İsrail, HTŞ, SMO, Hizbullah, SDG, YPG, Şii milisler, Arap aşiretler gibi onlarca küresel, bölgesel ve yerel aktör boy gösteriyor.

Çatışmalar şiddetle devam ederken Suriye'de harita yeniden değişti. İşte ülkedeki aktörler ve kontrol ettikleri bölgeler:

SURİYE HÜKÜMETİNİN KONTOLÜNDEKİ BÖLGELER

Beşar Esad yönetimindeki Suriye'nin en büyük destekçileri Rusya’nın yanı sıra İran, Hizbullah ve Tahran destekli Şii milis gruplar.

Şam, Suriye'nin büyük bölümünü kontrol ediyordu ancak Halep şehrini ve ülkenin kuzeybatısının bazı bölümlerini son cihatçı saldırısının ardından kaybetti.

Süveyda  vilayeti de dahil olmak üzere ülkenin güneyindeki kontrol hâlâ Suriye hükümetinin elinde.

Hükümet ayrıca Humus vilayetinin merkezini, Hama'nın büyük bölümünü, Tartus'un tamamını, batı kıyısındaki Lazkiye vilayetlerinin çoğunu ve Şam ile çevresindeki vilayeti kontrol ediyor.

Rakka vilayetinin bir kısmı ve doğudaki Deyrizor vilayetinin bir bölümü hâlâ hükümetin elinde.

Suriye hükümetinin kontrolü altında bölgeler şöyle:

• Şam

• Hama'nın büyük bölümü

• Tartus

• Lazkiye'nin çoğu

• Şam'ın çevresindeki vilayetler

• Rakka'nın bir kısmı

• Deyrizor'un bir bölümü

HEYET TAHRİR EL ŞAM

El Kaide’nin Suriye kolu. Batı tarafından “terör örgütü” olarak tanınan Heyet Tahrir el Şam (HTŞ), ABD ve İsrail’in bölgesel çıkarları için önemli bir rol oynuyor.

Geçtiğimiz çarşamba günü HTŞ ve cihatçı güçler, Suriye'nin ikinci kenti Halep'e saldırı başlattı.

Halep’i ele geçirdikten sonra güneydeki Hama’ya ilerleyen HTŞ çeteleri ile Suriye ordusu arasındaki çatışmalar sürüyor. Hama yönünde, HTŞ militanları Hanasır şehir merkezini ele geçirdi.

HTŞ, İdlib vilayetinin büyük bir bölümünü, Halep, Hama ve Lazkiye vilayetinde bazı bölgeleri kontrol ediyor.

HTŞ'nin kontrol ettiği bölgeler şöyle:

• Halep

• İdlib'in büyük bölümü

• Hama ve Lazkiye'de bazı bölgeler

SDG'NİN KONTROL ETTİĞİ BÖLGELER

Omurgasını YPG oluşturuyor. SDG ülkenin kuzeydoğusunu, yani ülkenin yaklaşık üçte birini kontrolü altında bulunduruyor. Suriye Kürtleri, ABD ile birlikte hareket ediyor.

SDG, Rakka vilayetinin büyük bölümünü, Deyrizor'un yarısını, Haseke vilayetini kontrol ediyor. Ancak Suriye hükümeti, Haseke ve Kamışlı şehirleri de dahil olmak üzere bu bölgede varlık gösteriyor.

Fırat’ın doğusundaki Deyrizor’da SDG’ye bağlı güçler, Suriye hükümet güçlerine saldırdı. SDG, Murrat, Haşşam, Mazlum, Tabiyye, Hüseyiniyye, Salihiyye ve Hatla köylerindeki Suriye hükümet güçlerine karşı dün sabah saldırıya geçti.

Öte yandan SDG'nin kontrolündeki Tel Rıfat ve Şehba, Suriye Milli Ordusu tarafından ele geçirildi.

SDG'nin kontrol ettiği bölgeler şöyle:

• Rakka'nın büyük bölümü

• Deyrizor'un yarısı

• Haseke

ABD'NİN KONTROL ETTİĞİ VE ÜS KURDUĞU BÖLGELER

IŞİD'e karşı savaşma bahanesiyle 2014 yılında Suriye'ye giren ABD öncülüğündeki koalisyon güçleri, ülkenin en büyük petrol sahası olan Al-Omar petrol sahasında ve Conoco gaz sahasında üsler kurdu.

ABD ayrıca Haseke ve Rakka vilayetlerinde de konuşlanmış durumda.

SURİYE MİLLİ ORDUSU'NUN KONTROL ETTİĞİ BÖLGELER

Ankara’nın desteğiyle ÖSO öncülüğünde 2017’de kuruldu. İçinde Türkiye destekli grupların da dahil olduğu 200’den fazla grup bulunuyor.

Cihatçılardan oluşan Suriye Milli Ordusu’na bağlı milisler, YPG’nin belkemiğini oluşturduğu SDG'den kuzeybatıdaki Tel Rıfat ve Şehba’da kontrolü ele geçirdi. SMO milisleri, SDG güçlerinin çekildiği Menbiç'e yönünü çevirdi.

Deyr Hafır'da Suriye Milli Ordusu ve YPG arasında çatışma çıktı. Çatışmanın ardından YPG güçlerinin Menbiç'e çekildiği belirtildi.

Suriye Milli Ordusu'nun kontrol altına aldığı bölgeler şöyle:

• Cerablus

• Azez

• Tel Rıfat

• Şehba

• Deyr Hafır'da bazı bölgeler

TÜRKİYE'NİN KONTROLÜNDEKİ BÖLGELER

Suriye Devlet Başkanı Beşar Esad karşıtı grupları himayesi altında toplayan Türkiye, desteklediği Şam yönetimi karşıtı gruplar aracılığı ile Suriye’nin kuzeyini kontrol ediyor.

Ankara'nın kontrol ettiği bölgeler Tel Abyad ve Afrin.

ÇATIŞMALARIN YOĞUNLAŞTIĞI 3 BÖLGE

• Hama

HTŞ öncülüğündeki cihatçı gruplar, geçtiğimiz çarşamba günü başlattığı saldırının ardından Halep'i ele geçirdi. Cihatçı çeteler, Halep'in ardından Hama'ya yoğunlaştı. Bu bölgede cihatçılarla Suriye ordusu arasında şiddetli çatışmalar yaşanıyor.

• Deyrizor

Fırat’ın doğusundaki Deyrizor’da ise SDG’ye bağlı güçler, Suriye hükümet güçlerine saldırdı. Saldırıda ABD savaş uçaklarının havadan desteğiyle SDG’ye ilk kez havadan destek vererek çatışmalara fiilen dahil oldu. SDG, Murrat, Haşşam, Mazlum, Tabiyye, Hüseyiniyye, Salihiyye ve Hatla köylerindeki Suriye hükümet güçlerine karşı dün sabah saldırıya geçti.

• Tel Rıfat ve Menbiç

Suriye Milli Ordusu’na bağlı milisler, YPG’nin belkemiğini oluşturduğu Suriye Demokratik Güçleri’nden (SDG) kuzeybatıdaki Tel Rıfat ve Şehba’da kontrolü ele geçirdi. SMO milisleri, SDG güçlerinin çekildiği Menbiç'e yönünü çevirdi. Henüz Menbiç'te bir çatışma yaşanmıyor ancak Menbiç'in önümüzdeki günlerde şiddetli çatışmalara sahne olması bekleniyor.